Trong ba khu mộ tập thể này, khu A tập trung gần 1,000 xác thuyền nhân, kể cả các ngôi mộ tập thể. Hầu hết những thuyền nhân được chôn tại đây do đắm tàu và bệnh tật, trong đó có một gia đ́nh người Việt 19 người chết một lúc sau khi ăn cháo rắn.

Một ngôi mộ tập thể khác gồm 147 thuyền nhân trên chiếc tàu MH 05. Họ chết khi tàu của họ đă vào được cửa sông Terengganu, nhưng bị mắc kẹt vào một băi cát. Một cơn băo mạnh đă đánh đắm tàu của họ, và người địa phương đă vớt đủ xác số người trên tàu.

Khu B nằm sát cạnh khu A với hơn 50 mộ. Văn Khố Thuyền Nhân Việt Nam (VKTNVN) đă lập một bia tưởng niệm chung cho những người nằm xuống tại đây.

Khu C là khu nghĩa trang dành cho người Công Giáo. Không hiểu lư do ǵ tại đây có hai ngôi mộ người Việt.

Như tôi đă tŕnh bày trong bài kỳ 1, trong chuyến đi Về Bến Tự Do 8, có anh Trần Quư Thức đi t́m mộ người em tên Trần Chí Thành được chôn tại Terengganu. Được sự hướng dẫn của VKTNVN, anh Thức biết em ḿnh đang nằm tại nghĩa trang Terengganu khu A, và mục đích chính của anh là mang hài cốt em ḿnh về nhà.

Khi mọi người trong đoàn đang tỏa ra thắp nhang cho những ngôi mộ, anh Lưu Dân hướng dẫn anh Thức t́m mộ anh Thành. Khi nh́n thấy tấm bia ghi tên em ḿnh, anh Thức đă gục dầu xuống tấm bia khóc nức nở. Anh xoa hai tay lên lau tấm bia, như muốn được vuốt mặt em ḿnh. Chắc hẳn, h́nh ảnh đứa em 17 tuổi vẫn c̣n trong tâm khảm, anh ôm đứa em vào ḷng và nói trong nghẹn ngào: “Anh sẽ đưa em về với gia đ́nh.”

Anh Thức nhớ rất rơ ngày 28 tháng 3, 1982, anh được gọi từ đảo Bidong ra thành phố dự đám tang em ḿnh. Lúc đó, nghĩa trang này không có nhiều mộ như bây giờ. Anh chỉ được nh́n mặt em ḿnh lần cuối, rồi cùng vài người địa phương khiêng quan tài Thành ra chôn. Sau đó anh phải quay trở lại đảo liền.

Giờ đây, đứng trước mộ em ḿnh, sau khi tinh thần ổn định, anh Thức nh́n chung quanh như cố gắng lấy lại kư ức khung cảnh hôm đó. Hai mươi hai năm trôi qua, cảnh vật đă thay đổi nhiều và anh hoàn toàn không nhận được một chút ǵ quen thuộc năm xưa.

Mặt khác, ngày mất của đứa em bị ghi sai trên tấm bia làm anh cũng hồ nghi không biết đây có phải là em ḿnh hay không. Thế nhưng, sau khi nói chuyện với anh Lưu Dân và được biết việc ghi sai chi tiết trên bia xảy ra không chỉ một lần, th́ anh Thức yên tâm hơn và gọi điện thoại về nhà bàn với gia đ́nh.

Buổi tối Thứ Ba, 30 tháng 3 (ngày Malaysia), anh Thức cho biết sau khi bàn bạc với gia đ́nh nhiều lần, ba mẹ anh đă quyết định không mang tro cốt Thành về mà sẽ cho xây lại mộ phần của Thành cho tươm tất. Anh có vẻ buồn nhưng bổn phận làm con, anh không thể làm trái ư ba mẹ.

Anh Thức đă cho ba mẹ ḿnh biết tất cả thông tin anh có, kể cả việc có những ngôi mộ đào lên không thấy xác đâu cả.

Tôi hiểu ông bà đă rất khó khăn trong quyết định này. Chẳng ai muốn con ḿnh nằm lại nơi đất khách quê người cả, thế nhưng có lẽ ông bà sẽ không đủ sức chịu đựng thêm nỗi mất mát như thế.

Thôi th́, hăy cứ xem như Thành đang được yên nghỉ tại đây, và dù đường xa vạn dặm, những người hành hương như chúng tôi sẽ thay mặt gia đ́nh thắp một nén nhang, sưởi ấm linh hồn lạnh giá.

Những linh hồn thuyền nhân sẽ không cô độc, nếu chúng ta có một tấm ḷng. (V.Đ.T.)

=>> Các bài liên quan khác.

(Mạch Sống trích đăng từ trang web Văn Khố Thuyên Nhân Việt Nam. Nguồn: http://www.vnbp.org/)