Việt Nam: Ngưng Tra Tấn Tù Chính Trị
và Tôn Giáo
Bản Báo Cáo
Cho Thấy Công An Chích Điện, Đánh Đập,Tra Tấn Bằng Nước Để Ép Cung
(HTĐ, 16
tháng 1, 2014) -- Một bản báo cáo phổ biến ngày hôm nay bởi các nhà tranh đấu
cho nhân quyền kêu gọi chính quyền Việt Nam ngưng hành vi tra tấn có hệ thống của
các giới chức công lực đối với những người bị bắt v́ thực thi ôn hoà các quyền
tự do biểu lộ, hội họp, tụ tập, và tín ngưỡng, hoặc v́ t́m sự bảo vệ hay tư
cách tị nạn ở nước ngoài.
Công an ở Việt
Nam thường xuyên giam tù nhân chính trị và tôn giáo biệt lập trong nhiều tháng,
tra tấn và lạm dụng họ trong quá tŕnh thẩm vấn, và ngăn cấm họ tiếp xúc với
gia đ́nh hoặc luật sư của họ, theo bản báo cáo được công bố ngày hôm nay bởi
Chiến Dịch Xoá Bỏ Tra Tấn Ở Việt Nam (Campaign to Abolish Torture in Vietnam,
viết tắt là CAT-VN).
Báo cáo dày
140 trang có tựa đề "Việt Nam: Tra Tấn và Lạm Dụng Tù Nhân Chính Trị và
Tôn Giáo," là bản tường thuật hiếm và chi tiết về các lạm dụng trong các
nhà tù và các trung tâm giam giữ nổi tiếng bưng bít của Việt Nam, lột tả các
phương pháp khắc nghiệt được sử dụng bởi các cấp chính quyền khác nhau nhằm bịt
miệng và trừng phạt các nhà phê b́nh và loại bỏ họ khỏi nhăn quan của công
chúng.
Việc thực
thi nhân quyền bởi Việt Nam sẽ được xem xét bởi Hội đồng Nhân Quyền Liên Hiệp
Quốc tại Geneva vào ngày 5 Tháng 2, 2014 trong buổi Kiểm Điểm Định Kỳ Phổ Quát
(UPR) của Liên Hiệp Quốc, một thủ tục mà tất cả các quốc gia thành viên phải trải
qua mỗi 5 năm.
"Quyền
không bị tra tấn là một trong những quyền con người cơ bản và hiển nhiên nhất",
Ts. Nguyễn Đ́nh Thắng, Giám Đốc Boat People SOS, một tổ chức có trụ sở hoạt động
về nhân quyền, người tị nạn, và các vấn đề nhân đạo liên quan ở Đông Nam Á.
"Tra tấn không bao giờ có thể được biện minh trong bất kỳ hoàn cảnh
nào."
Việc cấm tra
tấn được ghi nhận trong Công Ước Quốc Tế về Quyền Dân Sự và Chính Trị (ICCPR),
mà Việt Nam là một quốc gia thành viên từ năm 1982. Tuy nhiên, bản báo cáo chỉ
ra rằng người tù ở Việt Nam -- gồm các nghi phạm h́nh sự bị giam giữ cũng như
những người tù chính trị và tôn giáo -- thường xuyên đối mặt với tra tấn và các
h́nh thức đối xử tàn ác, vô nhân đạo, hoặc hạ nhân phẩm. Trong một số trường hợp
đáng quan ngại, tra tấn và lạm dụng nghiêm trọng đến nỗi nạn nhân chết trong nhà
giam hoặc ngay sau khi được ra khỏi nhà giam.
Bản báo cáo
dựa trên lời tường thuật trực tiếp của 60 tù nhân và người bị giam v́ tôn giáo
và chính trị từ Việt Nam, phần lớn trong số họ đă ra khỏi nhà giam nội trong 5
năm tính đến ngày họ phỏng vấn với CAT-VN. Các cựu tù nhân này mô tả chi tiết về
chế độ đối xử trong 43 nhà tù, khám đường, pḥng giam của công an, trạm công an biên pḥng, các trại giam, và trại
cải tạo khác nhau; hai trung tâm giam giữ quân sự, và một bệnh viện tâm thần.
Các cơ sở này toạ lạc tại 20 tỉnh và thành phố khác nhau trên khắp Việt Nam.
Bản báo cáo
cho thấy rằng tất cả các cựu tù nhân được phỏng vấn bởi CAT-VN đă là nạn nhân của
tra tấn--hành vi gây đau đớn tinh thần và thể xác nghiêm trọng với chủ ư--khi bị thẩm vấn bởi công an
hay giới chức nhà tù. Đối với đại đa số, tra tấn và lạm dụng đă diễn ra khi các
tù nhân bị biệt giam trong thời gian giam giữ trước khi xét xử, và trước khi
người đó tiếp cận đại diện pháp lư, được xét xử, hoặc bị buộc tội.
"Đă đến
lúc người ta phải thừa nhân rằng việc công an tra tấn các người bất đồng chính
kiến ở Việt Nam không những phổ biến, mà c̣n là bản chất của chế độ điều tra
và thẩm vấn tù nhân của công an," Ông Thạch Ngọc Thạch, Chủ Tịch hội Krom
Federation Khmer-Campuchia (KKF), tổ chức tranh đấu cho nhóm dân tộc thiểu số
Khmer sống ở Việt Nam. " Công an dùng tra tấn để buộc tù nhân phải kư nhận
tội hoặc cung cấp thông tin, để trừng phạt tù nhân, hoặc để đe dọa tù nhân và
những người khác nhằm ngăn cản họ tham gia vào các hoạt động bất đồng chính kiến
ôn hoà hoặc hoạt động tôn giáo độc lập trong tương lai."
Sau khi người
bị giam đă bị xử án tù theo luật an ninh quốc gia của Việt Nam, được dùng để kết
tội những hành động thể hiện các quyền được quốc tế công nhận, sự lạm dụng vẫn tiếp
tục, và bao gồm cả tra tấn, điều kiện cực kỳ khắc nghiệt của trại giam, và lao
động cưỡng bức.
Bản báo cáo ước tính rằng hơn 600 người hiện đang bị
giam giữ ở Việt Nam v́
đă biểu lộ một
cách ôn ḥa quan điểm chính trị và tôn giáo của họ. Các tù nhân, hầu hết trong
số họ đă bị tra tấn, bao gồm các nhà trí thức phản kháng, các người bảo vệ nhân quyền, các thành viên của các nhóm tôn
giáo không được thừa nhận và
các đảng chính trị đối lập, những người đ̣i hỏi quyền sử dụng đất, những người tổ chức công đoàn lao động, các nhà hoạt động về quyền của
các dân tộc bản địa,
các blogger và các nhà báo độc lập, và các người đ̣i tự do tôn giáo.
Tháng 11 năm
2013, Việt Nam được bầu làm thành viên của Hội Đồng Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc
và đă kư Công Ước Liên Hiệp Quốc Về Chống Tra Tấn, văn bản chính thức hóa và
làm rơ việc cấm tuyệt đối hành vi tra tấn trong luật quốc tế. Những diễn tiến
này cho Việt Nam cơ hội để cải thiện sâu rộng thành tích nhân quyền, đặc biệt
là quyền không bị tra tấn.
"Các biện
pháp bảo vệ cần thiết để chống tra tấn trước khi xét xử, chẳng hạn như quyền có
đại diện pháp lư và các hạn chế việc sử dụng biệt giam, không hề có đối với hầu
hết các tù nhân chính trị và tôn giáo ở Việt Nam", ông Vũ Quốc Dụng thuộc tổ
chức Mạng Lưới Những Người Bảo Vệ Nhân Quyền VETO! ở Đức phát biểu. "Việt
Nam vẫn tiếp tục vi phạm chính các quyền mà Hội Đồng Nhân Quyền Liên Hiệp Quốc
có nhiệm vụ bảo vệ."
Bản báo cáo
cũng ghi nhận sự tra tấn và ngược đăi đối với các người bất đồng chính kiến bị giam
tùy tiện không xét xử trong các cơ sở tâm thần và trại cải tạo chiếu
theo luật "quản chế hành
chính" của Việt Nam, và đối với những người tị nạn và những người xin lánh
nạn, đặc biệt là những ai bị cưỡng bách hồi hương về Việt Nam sau khi họ xin tị
nạn không thành công ở nước ngoài.
Bản báo cáo đưa
ra các khuyến nghị cụ thể cho chính quyền Việt Nam và các thành phần liên quan
quốc tế về phương pháp thực tiễn để xóa bỏ t́nh trạng tra tấn có hệ thống tại
Việt Nam.
Để có thêm
thông tin, xin liên lạc:
·
Washington,
D.C.: Ts. Nguyễn Đ́nh Thắng (Anh, Việt), +1 703-538-2190.
·
Frankfurt,
Germany: Vu Quoc Dung (Anh, Đức, Việt), +49 6171 59828.
·
Ontario,
Canada: Thạch Ngọc Thạch (Anh, Pháp, Khmer, Việt), +(856) 655-2117 (cell),
+(519) 659-3920 (home).
·
Virginia:
Sara Colm (Anh, Khmer): +1 301-980-8835 (cell).