Theo thể lệ của Sở Di Trú và Nhập Tịch Hoa Kỳ th́ bất cứ ai hiện đang sinh sống tại Hoa Kỳ và là thường trú nhân 5 năm trở lên đều có quyền nộp đơn xin nhập tịch. Công dân Hoa Kỳ có rất nhiều quyền lợi mà thường trú nhân hay người tị nạn không có. Sau đây là một số các quyền lợi dành riêng cho công dân Hoa Kỳ:
- Quyền bầu cử
- Quyền được làm bồi thẩm
- Quyền được xin sổ thông hành Hoa Kỳ khi đi du lịch ra khỏi nước
- Quyền được bảo lănh thân nhân
* Xin lưu ư: Thường trú nhân chỉ được phép bảo lănh vợ/chồng hoặc con cái c̣n độc thân.
- Quyền được nhập tịch Hoa Kỳ cho con cái của ḿnh nếu sinh ở nước ngoài
- Quyền được tranh cử các chức vụ dân cử
- Quyền được phép thường trú vĩnh viễn tại Hoa Kỳ (không bị trục xuất)
Một trong những đồng hương đến để chúng tôi giúp điền đơn là một người con lai. Lúc c̣n sống tại Việt Nam, cô không được đi học nên cô không biết đọc hay biết viết tiếng Việt. Cô phải suy đi nghĩ lại trước khi quyết định để chúng tôi điền đơn nhập tịch. Trong đơn chúng tôi có kèm theo tập hồ sơ nhập tịch của cô với một lá thư tŕnh bày hoàn cảnh của những người con lai khi ở Việt Nam. Những người con lai này đă bị xă hội chà đạp, bị lăng quên v́ mang trên người hai gịng máu Mỹ Việt, và đă không có cơ hội cắp sách đến trường. V́ thế, một đoạn văn trong lá thư tŕnh bày là sự yêu cầu phỏng vấn viên khi phỏng vấn th́ đọc câu hỏi chậm răi, lập lại câu hỏi, và cho họ nhiều th́ giờ để trả lời câu hỏi.
Trong vài tháng qua, văn pḥng BPSOS tại Louisville, Kentucky (Trung Tâm Dịch Vụ BPSOS tại Louisville, KY do cô Thúy Loan phụ trách) đă giúp điền hồ sơ cho 4 anh chị lai Mỹ Việt. Một trong những anh chị em này vừa báo cho chúng tôi biết rằng anh vừa mới thi đậu nhập tịch. Tâm trạng của anh mừng vui khôn xiết khi biết rằng ước mơ của ḿnh được trở thành công dân Hoa Kỳ nay đă thành hiện thực. Anh không ngừng cám ơn chúng tôi đă giúp anh điền đơn và bỏ th́ giờ mở lớp luyện thi nhập tịch để anh trở thành công dân Hoa Kỳ. Khi kể lại kinh nghiệm phỏng vấn, anh cho biết rằng phỏng vấn viên rất vui vẻ và kiên nhẫn lặp lại các câu hỏi và cho anh nhiều thời gian trả lời những câu hỏi đó, đặc biệt là những câu hỏi khó. Chúng tôi mong rằng tất cả các anh chị đă và đang nộp đơn xin nhập tịch cũng sẽ có sự may mắn như thế để sớm trở thành công dân Hoa Kỳ và được hưởng những quyền lợi khác mà hiện nay ḿnh không có.
Chúng tôi xin kêu gọi đến tất cả quư vị đă nộp đơn hay dự định nộp đơn nhập tịch ghi danh vào lớp luyện thi nhập tịch và lớp học tiếng Anh (ESL). Lư do cần phải ghi danh cho cả hai lớp học là v́ những lư do sau đây:
- Trước khi phỏng vấn, phỏng vấn viên sẽ hỏi quư vị những câu hỏi thông thường, chẳng hạn như là "How are you?", hoặc "Do you know why you are here?"
- Kế tiếp phỏng vấn viên sẽ hỏi sơ qua những câu hỏi trên đơn nhập tịch để chứng minh rằng từ khi nộp đơn cho đến ngày phỏng vấn th́ địa chỉ và những thông tin riêng tư của quư vị không có sự thay đổi.
- Sau đó th́ phỏng vấn viên sẽ hỏi quư vị những câu hỏi liên quan đến vấn đề tội phạm xem quí vị có phạm pháp ǵ hay không.
- Phần kế tiếp mà phỏng vấn viên sẽ hỏi là 6 câu hỏi về điều kiện tuyên thệ, chẳng hạn như là "Ông/Bà có ủng hộ Hiếp Pháp và chính phủ Hoa Kỳ không?" (Do you support the Constitution and form of government of the United States?) hay "Nếu luật pháp yêu cầu, ông/bà có sẵn ḷng cầm súng để bảo vệ đất nước Hoa Kỳ không?" (If the law requires it, are you willing to bear arm on behalf of the United States?)
- Tiếp theo là phỏng vấn viên sẽ đưa cho quư vị 10 câu hỏi (10 câu trong 100 câu hỏi mà quí vị học). Quư vị chỉ cần trả lời đúng 6 câu mà thôi.
- Sau đó là phần thi đọc. Phỏng vấn viên sẽ yêu cầu quư vị đọc một câu hỏi.
- Phần cuối cùng là phần thi viết. Phỏng vấn viên sẽ đọc to lên một câu nói và yêu cầu quư vị viết câu nói đó xuống.
V́ quá tŕnh phỏng vấn không chỉ dựa vào phần trả lời 10 câu hỏi, đọc một câu, và viết một câu, chúng tôi mong rằng quư vị nào kém Anh ngữ nên ghi danh học ESL để chuẩn bị phỏng vấn một cách hiệu quả hơn. Có rất nhiều thân chủ của chúng tôi, tuy vốn tiếng Anh ít ỏi, nhưng qua sự cần mẫn và chăm học đă đậu khi đi thi nhập tịch. Cô Trọng, một thành viên của văn pḥng BPSOS tại Houston vừa trở thành công dân Hoa Kỳ trong mấy tháng qua do sự quyết tâm, cần mẫn và chăm học của cô. Sau khi trở thành công dân Hoa Kỳ, cô đă nộp bản sao bằng quốc tịch cho Sở Di Trú và Nhập Tịch để nâng cấp hồ sơ bảo lănh cho con của cô từ hạng ưu tiên 2B qua hạng ưu tiên 1. Nhờ có quốc tịch mà cô đă rút ngắn thời gian bảo lănh cho con của cô từ 9 năm thành 6 năm. Chúng tôi chúc cô sớm được đoàn tụ với con cái của ḿnh.
Văn pḥng BPSOS tại Houston xin cám ơn tất cả thiện nguyện viên đă đến giúp trong ngày Điền Đơn Nhập Tịch: Luật Sư An Phong Vơ; Annie Trịnh; Luật Sư Frances Valdez; Hoa Tăng; Giao Dương; John Vong; Luật Sư Michael Cao; Minh Nguyệt Lê; Nancy Tú: Stephanie Trương, và Trish Thảo Nguyễn.
Chúng tôi cũng xin cám ơn hỗ trợ viên Anne Young, Chet Machen, Francis Bui, Luật Sư Steven Dieu và Nhă Việt, và Luật Sư Tom Hùng Hoàng.
Văn pḥng BPSOS tại Houston xin đa tạ sự tài trợ của Cộng Đồng Người Việt tại Houston và vùng phụ cận; Bác sĩ Thục La và La Dental; OCA tại Houston, và báo Việt Nam Mới.
Mọi chi tiết về việc giúp điền đơn xin nhập tịch, hoặc có câu hỏi liên quan, xin quư vị liên lạc văn pḥng chi nhánh BPSOS-Houston qua số điện thoại 281-530-6888.
[Nguyệt San Mạch Sống thuộc hệ thống truyền thông của Uỷ Ban Cứu Người Vượt Biển: http://www.machsong.org.]