NQK: Chương tŕnh HR là chương tŕnh Định Cư Nhân Đạo của chính phủ Hoa Kỳ. Chương tŕnh này được chính thức công bố vào ngày 28-11-2005 và bắt đầu nhận đơn vào ngày 28-06-2006. Công việc yểm trợ của UBCNVB đối với chương tŕnh HR băt đầu 6 tháng sau, vào ngày 8-01-2007.
LC: Công việc chính gồm những ǵ thưa ông?
NQK: Công việc yểm trợ chương tŕnh HR của UBCNVB gồm có:
- Tiếp tay với Bộ Ngoại Giao Hoa-Kỳ để phổ biến chương tŕnh HR. Khi chương tŕnh HO chấm dứt việc ghi danh vào tháng 10 năm 1994, nhiều người ở trong nước vẫn chưa kịp ghi danh theo chương tŕnh Ra Đi Có Trật Tự (Orderly Departure Program – ODP). Do đó, với sự vận động của UBCNVB, và sự trợ giúp của DB Chris Smith, Đại Sứ Joseph Rees, Phụ Tá Thứ Trưởng Ngoại Giao Kelly Ryan, cựu Thứ Trưởng Ngoại Giao Armitage, chương tŕnh HR đă ra đời để giúp cho những người không kịp tham gia chương tŕnh ODP có cơ hội thứ hai để xin định cư tại Hoa-Kỳ.
- Hướng dẫn cách thức làm đơn.
- Giải thích các tiêu chuẩn của chương tŕnh ODP và HR.
- Hướng dẫn làm đơn xin tái xét khi bị bác.
- Vận động với Bộ Ngoại Giao và những nhà lập pháp Hoa-Kỳ để giải quyết những trường hợp phức tạp.
Đồng hương đă yêu cầu UBCNVB giúp một số việc sau đây, nhưng chúng tôi không thể làm được v́ phương tiện giới hạn hoặc ngoài phạm vi hoạt động của UBCNVB:
- T́m thân nhân mất tích.
- Nhờ UBCNVB bảo lănh.
- T́m địa chỉ bạn bè ở Mỹ.
- T́m kiếm bằng chứng đă tu nghiệp tại Hoa-Kỳ.
- Viết hoặc dịch đơn từ sang tiếng Anh (chúng tôi có giúp một số trường hợp ngoại lệ đặc biệt).
- Xin trợ giúp tài chánh.
LC: Trước khi chương tŕnh chương tŕnh hỗ trợ và can thiệp hồ sơ HR hoạt động hoạt đông tại UBCNVB, chương tŕnh này đă được phổ biến ở các phương tiện truyền thông như báo, truyền thanh, truyền h́nh và internet. Như vậy, chắc hẳn, ông có thân chủ ngay? Số thân chủ hẳn càng ngày càng gia tăng và quy ước của ông để phục vụ thân chủ như thế nào hầu tránh t́nh trạng một vị choán quá nhiều th́ giờ của ông?
NQK: Tôi dành ưu tiên cho những người liên lạc với tôi qua điện thư. Tiếp đến là giải quyết bằng điện thoại. Tôi muốn chủ động trong những cuộc tiếp xúc như thế này. Tôi đặt câu hỏi và yêu cầu người đối thoại trả lời trực tiếp vào câu hỏi. Có rất nhiều trường hợp, người đối thoại cung cấp nhiều thông tin mà tôi không cần tới.
V́ nhu cầu, tôi đă phải làm một số đơn từ mẫu để tránh đánh máy lại một số câu hỏi giống nhau. Ngoài ra, tôi phải sắp xếp hồ sơ theo một thứ tự rơ ràng để tiết kiệm th́ giờ. Danh sách hồ sơ được điện toán hóa giúp chúng tôi t́m kiếm tên tuổi của những người tham dự chương tŕnh HR được nhanh chóng.
LC: Vui ḷng cho biết những khó khăn mà ông phải đương đầu và cách thức tháo gỡ?
NQK: Trong phần trên chúng tôi đă tŕnh bầy một số khó khăn. Vấn đề chính là nhu cầu th́ nhiều nhưng phương tiện th́ giới hạn. Trong UBCNVB, chỉ có TS Nguyễn Đ́nh Thắng, Giám Đốc Điều Hành, và tôi là phụ trách chương tŕnh Định Cư Nhân Đạo.
TS Thắng đă làm việc những ngày cuối tuần từ lâu rồi. Mới đây, tôi cũng vào sở thường xuyên vào thứ Bẩy và Chủ Nhật. Phần thưởng xứng đáng là giúp được người khác đang gặp khó khăn. Mướn thêm người là cần thiết, nhưng ngân sách không cho phép ngay để duy tŕ mức độ can thiệp hiện nay, chúng tôi đang phải gây quỹ. Chúng tôi nhận định rằng chúng tôi sẽ không thể nào giúp hết tất cả mọi người đă gửi đơn đến UBCNVB được. Đây là hậu quả không thể tránh được.
Trên đây là những khó khăn về phía UBCNVB. Có những khó khăn lớn lao về phía chính phủ Hoa-Kỳ. Sau đây là một vài trường
hợp đển h́nh:
- Sở Quốc Tịch và Di Trú Hoa-Kỳ không đồng ư mở lại những hồ sơ ODP.
- Đặt những tiêu chuẩn khắt khe không thể thỏa măn được đối với những người nộp đơn.
- Không cứu xét các đương đơn theo Tu Chánh Án Lautenberg.
- Tự tiện đặt ra luật lệ mới.
- Thời gian giải quyềt một hồ sơ có thể từ 6 tháng đến một năm.
Mới đây UBCNVB can thiệp cho một trường hợp khó khăn đặc biệt. Bộ Ngoại Giao đồng ư với chúng tôi hoàn toàn ngay tại phiên họp đầu tiên, thế mà vẫn phải mất 10 tháng mới đưa được gia đ́nh này qua Mỹ.
Về phía chính quyền Việt-Nam, chúng tôi gặp trở ngại nào cả v́ trước khi chương tŕnh HR được thực hiện TS Thắng đă làm việc chặt chẽ với BNG để thiết định các thể thức pḥng ngừa khó khăn từ phía Việt Nam. Việt Nam và Hoa Kỳ xem ra hợp tác trong lănh vực nhân đạo này. Tuy nhiên, ở cấp địa phương vẫn có những khó khăn. Đồng bào muốn xin giấy tờ vẫn phải chi tiền ra. Ở Ṭa Tổng Lănh Sự Hoa-Kỳ ở Sài G̣n chúng tôi ghi nhận, không có sự phàn về nạn hối lộ như trong chương tŕnh ODP. Lư do là công an CSVN không c̣n hiện diện trong các cuộc phỏng vấn hay canh gác cơ quan di dân của Ṭa TLS-HK nữa. Trong một trường hợp, chúng tôi phải bỏ tiền túi giúp riêng người trong nước có tiền mua giấy chứng minh nhân dân, hộ khẩu, và hộ chiếu trong ṿng một tuần với giá là $500. Nếu không gia đ́nh này không thể làm thủ tục xin định cư được.
LC: Tổng kết đến nay, bao nhiêu hồ sơ được giúp đỡ? Bao nhiêu người đă đến Hoa Kỳ, bao nhiêu đơn đang chờ phỏng vấn, thưa ông?
NQK: Trong một năm qua, UBCNVB đă chính thức thiết lập và giúp đỡ trên 600 hồ sơ. Hiện nay c̣n trên 200 hồ sơ ứ đọng chưa thể giúp đến. Hiện c̣n hàng ngàn hồ sơ vẫn cần được giúp đỡ. Theo lời một số đồng bào ở trong nước viết cho chúng tôi, nếu không có sự giúp đỡ của UBCNVB, họ không biết trông nhờ ai. Nếu có thắc mắc ǵ không biết hỏi ai. Một số người trong nước gửi hồ sơ của họ cho cơ quan hay hội đoàn khác nhưng rồi cuối cùng chúng tôi vẫn phải gánh hết.
Những hồ sơ gửi đến UBCNVB bằng ba cách khác nhau:
- Đính kèm vào email. Cách này nhanh nhất và không sợ mất.
- Gửi qua bưu điện từ Việt-Nam.
- Gửi qua thân nhân đang sinh sống tại Mỹ.
Ngoài ra, chúng tôi c̣n nhận được rất nhiều yêu cầu của đồng bào muốn được giúp đỡ qua điện thoại. Tính đến nay đă có trên 1,000 trường hợp như vậy. Mấy tháng sau này UBCNVB có vấn đề về việc liên lạc qua điện thoại. Lư do là chúng tôi không thể vừa giải quyết thư từ gửi đến qua emails, bưu điện, và trả lời điện thoại cùng một lúc. Do đó nhiều khi đồng bào cần phải để lại lời nhắn trong điện thoại gặp khó khăn. Họ trông đợi có người trả lời điện thoại ngay, không chịu để lại lời nhắn, hoặc quên không để lại tên và số điện thoại, hoặc hoảng sợ khi nghe thấy tiếng Mỹ. Thỉnh thoảng tôi bận một hai ngày là hộp thư trong điện thoại đă đầy, không nhận thêm lời nhắn được.
Theo con số cuối cùng ghi nhận được, đến nay đă có trên 400 gia đ́nh đến Hoa Kỳ theo chương tŕnh HR.
LC: UBCNVB không hề được chính phủ tài trợ cho chương tŕnh này nhưng xuất phát từ ḷng biết ơn đối với những người đă bảo vệ chính nghĩa quốc gia, Ts Nguyễn Đ́nh Thắng đă trích quỹ dự pḥng để yểm trợ chương tŕnh HR. Các văn pḥng chi nhánh của UBCNVB ở nhiều nơi đang chuẩn bị gây quỹ để duy tŕ sự trợ giúp cho các hồ sơ HR. Riêng ở Virginia th́ UBCNVB sẽ tổ chức một dạ tiệc gây quỹ sẽ vào tháng 6 tới đây. Xin Ông giới thiệu sơ về buổi này.
NQK: Chúng tôi sẽ tổ chức một Ngày Văn Hóa Á Đông gồm các màn vũ, họat cảnh, và ca nhạc. Chương Tŕnh Văn Hóa sẽ do Hội Nghệ Thuật Văn Hóa Á châu và Thái B́nh Dương phụ trách. Cộng thêm một vài ca sĩ nổi tiếng ở hải ngoại như Diễm Liên, Trần Thái Ḥa và Nguyên Khang.
Địa điểm tổ chức sẽ là Trung Tâm Nghệ Thuật của Đại Học George Mason, tại Fairfax, Virginia. Ngày tổ chức: Thứ Bẩy, 07-06-2008. Trường George Mason University sẽ bảo trợ cho chương tŕnh đặc sắc này. Gíá vé sẽ là $100 (VIP), $50 (hạng nhất), $30 (đại chúng) và $25 (các vị cao niên và sinh viên/học sinh).
Đến đầu tháng Ba, chúng tôi sẽ chính thức thông báo về chương tŕnh Ngày Văn Hóa Á Đông với chủ đề là Bốn Mùa. Mục tiêu của chúng tôi phải vận động để có tối thiểu 1,000 người tham dự để đạt mục tiêu gây quỹ là 20 ngàn Mỹ kim sau khi trừ phí tổn.
LC: Một câu hỏi riêng tư trước khi tạm biệt, Ông là chuyên gia kinh tế, nguyên do nào Ông nhận lời phụ trách chương tŕnh HR cho UBCNVB? Và phải nói, Ông đă giúp được rất nhiều cho quư vị cựu "tù cải tạo" đến được vùng đất hứa, cũng như một số hồ sơ dạng V11 và U11 tức nhân viên sở Mỹ?
NQK: Tôi đă về hưu tại Ngân Hàng Thế Giới. Sau đó tôi làm nhiều việc khác nhau như viết sách về kinh tế chung với nhiều tác giả khác (4 cuốn tiếng Việt và 2 cuốn bằng tiếng Anh), dậy học tại School of Advanced International Studies của Johns Hopkins University. Hiện nay tôi vẫn ở trong ban giảng huấn của trường này. Tôi hiện làm tham vấn kinh tế cho Đài Phát Thanh Á Châu Tự Do. Ngoài ra như nhiều người đă biết tôi là chủ nhiệm và chủ bút của tờ báo trên liên mạng VietnamReview.com trong ba năm vừa qua.
Hồi c̣n là sinh viên, tôi thường xuyên phục vụ cho hai viện mồ cồi G̣ Vấp và An Lac. Bản chất của tôi là hoạt động xă hội. Tôi đă tham gia vào việc trợ giúp người Việt tị nạn tại Florida vào năm 1975-1977 khi tôi c̣n là một sinh viên tại University of Florida.
Tôi biết TS Nguyễn Đ́nh Thắng từ trên 10 năm trước. Những việc làm của TS Thắng là những việc cụ thể. Chúng tôi hợp nhau về lănh vực này. Chúng tôi đă từng làm việc với nhau ngoài đời.
LC: Trân trọng cảm ơn ông. Xin thay mặt cho những người đă, đang và sẽ được UBCNVB giúp đỡ, xin gửi đến ông lời chúc sức khoẻ để có thể giúp đỡ đồng bào nhiều hơn.
Và cũng xin chúc buổi tiệc gây quỹ sẽ thành công để UBCNVB có thể tiếp tục chương tŕnh nhân đạo này.
Xin chào ông.
[Nguyệt San Mạch Sống thuộc hệ thống truyền thông của Uỷ Ban Cứu Người Vượt Biển: http://www.machsong.org.]
Mạch Sống Online
