Mẹo Vặt Mùa Khai Thuế
Date: Monday, May 22 @ 15:16:52 EDT
Topic: Tài Chánh


Đánh Thuế Tiền Hưu Non

Thuý Chi và Thành Phan

I. Thuế Trên Tiền Hưu Non
Các khoản tiền bạn nhận được khi rút từ quỹ hưu cá nhân (IRA) hay một chương trình hưu chính thức do người chủ mở cho bạn trước khi bạn đủ 59 tuổi rưỡi thường gọi là tiền hưu non (early/premature distributions). Nếu bạn nhận tiền hưu non bạn phải đóng thêm 10% tiền thuế phạt do rút tiền ra trước thời hạn quy định, và bạn phải báo tất cả số tiền này cho Sở Thuế.

Tuy vậy, vẫn có một số trường hợp ngoại lệ miễn giảm thuế trên tiền hưu non, còn gọi là ngoại luật 59 tuổi rưỡi (the age 59.5 rule). Một số ngoại lệ chỉ áp dụng trên các quỹ hưu IRA; một số khác lại dành riêng cho các quỹ hưu hội đủ vài tiêu chuẩn khác; và một số ngoại luật có thể sử dụng cho cả hai loại quỹ hưu.

Ngoài tiền thuế phụ thu 10% trên tổng số tiền trích ra từ quỹ hưu khi bạn chưa đủ 59 tuổi rưỡi, bạn sẽ phải cộng chung số tiền được phân phối này vào tổng thu nhập trong năm.

Trường hợp bạn nhận được tiền hưu phân phối từ một quỹ hưu cá nhân IRA, không phải quỹ Roth IRA, và số tiền này được trích ra từ tổng số tiền bạn đã bỏ vào quỹ hưu Roth, bạn sẽ không phải đóng thuế trên khoản tiền nhận được. (Quỹ hưu IRA gồm các khoản tiền chưa đóng thuế; quỹ hưu Roth IRA bao gồm các khoản tiền sau khi đóng thuế. Do đó khi rút tiền hưu non từ quỹ hưu IRA bạn phải đóng thuế; và nếu rút tiền hưu trước khi bạn đủ 59 tuổi rưỡi, bạn sẽ phải đóng phạt thêm 10% trên số tiền rút ra từ quỹ hưu).

Như vậy, nếu bạn nhận được những khoản tiền hưu phân phối đủ tiêu chuẩn (qualified distributions) từ quỹ hưu Roth IRA, bạn không phải đóng thuế.

Nếu bạn nhận khoản tiền hưu từ các quỹ hưu khác đủ tiêu chuẩn phân phối bạn (portion of the distribution attributable to your cost - các khoản tiền thuộc về phần vốn bạn bỏ vào quỹ hưu) bạn cũng sẽ không phải đóng thuế, nhưng nếu số tiền rút ra từ các quỹ hưu này thuộc phần lời của số tiền tiết kiệm hưu (pretax contributions), bạn sẽ phải đóng thuế.

Chuyển tiền từ quỹ hưu này sang quỹ hưu khác (rollover) là một phương pháp tránh thuế trên các khoản tiền hưu phân phối sớm. Thường thường, khi chuyển tiền hay tài sản từ quỹ hưu này sang quỹ hưu khác bạn không phải đóng thuế.

Một quỹ hưu thích hợp để trung chuyển tiền (an eligible retirement plan) là một quỹ hưu truyền thống (traditional IRA), quỹ hưu chính thức (qualified retirement plan), hay quỹ hưu lưu niên chính thức (qualified annuity plan). Bạn phải hoàn tất việc chuyển quỹ trong vòng 60 ngày sau ngày bạn nhận được tiền hưu phân phối.

Số tiền bạn chuyển quỹ thường sẽ phải đóng thuế khi bạn rút tiền ra từ quỹ hưu mới, hay khi người thừa hưởng số tiền hưu nhận tiền phân phối từ quỹ hưu mới.

Nếu bạn cần biết thêm chi tiết về vấn đề này, xin tham khảo thêm ấn bản 560. Ấn bản 560 trình bày các vấn đề liên quan đến các chương trình hưu trí cho các cơ sở kinh doanh nhỏ gồm chương trình SEP, SIMPLE, và các chương trình hưu chính thức (Publication 560 – Retirement Plans for Small Business). Ngoài ra, ấn bản 575 và 590 cũng đề cập đến các vấn đề lợi tức hưu trí và quỹ hưu trí cá nhân IRA (Publication 575 - Pension and Annuity Income; Publication 590 – Individual Retirement Arrangements/IRAs). Bạn có thể đọc và in tất cả các ấn bản này từ mạng thông tin điện tử của Sở Thuế Vụ tại địa chỉ www.irs.gov. Bạn cũng có thể yêu cầu nhận các ấn bản này tại nhà khi gọi cho Sở Thuế Vụ số 1-800-829-3676.

II. Các Khoản Miễn Thuế Cá Nhân
Thông thường, khi khai để lập hồ sơ thuế, người thọ thuế nhận được một khoản tiền miễn thuế cá nhân (personal exemption). Nếu bạn là người kết hôn và khai chung hồ sơ thuế với vợ/chồng, bạn có thể khai miễn giảm thuế cá nhân cho người phối ngẫu.

Miễn giảm cá nhân cho người khai thuế
Nếu không có người khai bạn là người sống phụ thuộc (a dependent) trên hồ sơ thuế của họ, bạn có thể khai để nhận một xuất miễn giảm cá nhân cho mình.
Trường hợp một người khác được quyền khai bạn là người sống phụ thuộc vào họ, bạn sẽ không thể nhận được miễn giảm cá nhân khi khai và nộp hồ sơ thuế mặc dù người này không khai bạn là người sống phụ thuộc trên hồ sơ thuế của họ.

Miễn giảm cá nhân của vợ/chồng
Vợ/chồng của bạn không phải và không thể xem là người sống phụ thuộc vào bạn.
Khi bạn khai thuế chung với vợ/chồng (joint return), bạn có thể khai một xuất miễn thuế cho mình và một xuất miễn thuế cá nhân cho vợ/chồng.

•Khi bạn khai riêng hồ sơ thuế với người phối ngẫu (separate return), chỉ khi người này không có lợi tức, không khai và nộp hồ sơ thuế riêng và không có ai khai họ là người sống phụ thuộc, bạn có thể khai một xuất miễn thuế cá nhân cho vợ/chồng của bạn. Điều này hoàn toàn đúng ngay cả khi người vợ/chồng của bạn không phải là thường trú dân của Hoa Kỳ.

•Khi bạn đủ tiêu chuẩn để khai thuế với cương vị người chủ gia đình (head of household), bạn cũng có thể khai miễn giảm cá nhân cho vợ/chồng trên hồ sơ thuế của bạn (vì bạn được xem như người hiện không kết hôn) nếu những điều kiện trình bày trong phần khai thuế riêng ở trên áp dụng vào trường hợp của bạn.

•Khi người phối ngẫu qua đời (death of spouse), bạn có thể khai để nhận một xuất thuế giảm cho người này trên hồ sơ thuế của năm đó theo quy định của hồ sơ thuế khai chung hay khai riêng đã giải thích ở trên.

Trường hợp bạn kết hôn với người khác cùng năm người vợ/chồng mất, bạn không thể khai nhận xuất thuế giảm cá nhân cho người vợ/chồng đã quá cố.

Nếu bạn không có lợi tức, sau khi vợ/chồng bạn quá vãng, trong cùng năm bạn kết hôn với người khác, người phối ngẫu đã qua đời và cả người vợ/chồng mới cưới có thể khai để nhận xuất miễn giảm cá nhân của bạn trên hồ sơ khai thuế riêng của họ. Nhưng nếu bạn khai thuế chung với chồng/vợ mới cưới, chỉ người này được quyền khai miễn giảm cá nhân cho bạn.

Nếu bạn đã ly hôn (divorced), hay sống ly thân (separated) với vợ/chồng, và nếu trước cuối năm thuế bạn nhận được quyết định ly hôn hay giấy ly thân chính thức với chồng/vợ, bạn không thể khai để nhận xuất thuế miễn giảm cá nhân của người phối ngẫu. Quy định này hoàn toàn đúng ngay cả khi bạn cung cấp toàn bộ các chi phí sinh sống cho người vợ/chồng trong cả năm.

Khai để nhận xuất thuế giảm cá nhân cho nạn nhân bão lụt Katrina.
Bạn có thể nhận được mức miễn giảm cá nhân $500/người nếu bạn cung cấp chỗ ở cho các nạn nhân bão lụt Katrina. Bạn không thể khai xuất thuế giảm này nếu người được bạn giúp đỡ chỗ ở là vợ/chồng hay những người sống phụ thuộc vào bạn. Bạn có thể khai và nhận được tối đa 04 xuất miễn giảm cá nhân đặc biệt này.

Các tiêu chuẩn để khai nhận xuất miễn giảm cá nhân cho các nạn nhân của trận bão Katrina vừa qua bao gồm:

- Bạn đã cung cấp chỗ ở miễn phí, ít nhất 60 ngày liền trong năm thuế 2005, cho các nạn nhân bão lụt trong ngôi nhà chính nơi bạn cư ngụ.

- Người này (hoặc những người này) sống trong vùng bị thiên tai Katrina vào ngày 28 tháng 8 năm 2005.

- Bạn không nhận bất cứ khoản tiền thuê nhà nào của các nạn nhân.
Để nhận được tiền miễn giảm đặc biệt này bạn phải khai và nộp mẫu đơn 8914. Muốn biết thêm chi tiết về vấn đề này, xin tham khảo thêm ấn bản 4492 của Sở Thuế Vụ.

Miễn giảm cá nhân dành cho người sống phụ thuộc vào người khác
Bạn được quyền khai để nhận xuất miễn giảm cá nhân cho người sống phụ thuộc vào bạn ngay cả khi người này nộp hồ sơ khai thuế của họ. Bắt đầu từ năm 2005, thuật ngữ “người sống phụ thuộc – dependent” được định nghĩa là:

- Con đủ tiêu chuẩn (a qualifying child) của bạn, hoặc

- Người thân thích đủ tiêu chuẩn (a qualifying relative)

Bạn có thể khai một người là con hay thân nhân đủ tiêu chuẩn nếu 03 yêu cầu sau đây được thoả đáng:
1. Người thọ thuế phải sống phụ thuộc vào người khác.
2. Người thọ thuế không khai chung hồ sơ thuế với vợ/chồng.
3. Người thọ thuế phải là công dân hay thường trú dân của Hoa Kỳ.

A. Như thế nào là con đủ tiêu chuẩn (Qualifying Child)?
Đứa trẻ phải hội đủ 05 tiêu chuẩn sau đây mới được xem là con đủ tiêu chuẩn của bạn:

- Tiêu chuẩn quan hệ gia đình (Relationship test);
- Tiêu chuẩn tuổi tác (Age test);
- Tiêu chuẩn chung sống (Residency test);
- Tiêu chuẩn cấp dưỡng (Support test); và
- Tiêu chuẩn đặc biệt áp dụng cho trường hợp một đứa trẻ đủ tiêu chuẩn cho hơn một người có thể khai để nhận là con đủ tiêu chuẩn (special test for qualifying child of more than one person).

B. Như thế nào là thân nhân đủ tiêu chuẩn (Qualifying relative)?
Để được xem là thân nhân đủ tiêu chuẩn của bạn, một người phải hội đủ 04 điều kiện sau đây:

- Không phải là con đủ tiêu chuẩn của bạn (Not a qualifying child test).
- Phải sống chung nhà với bạn, hoặc phải có quan hệ họ hàng với bạn (Member of household or relationship test).
- Phải đạt tiêu chuẩn về tổng lợi tức cá nhân (Gross income test).
- Phải đạt tiêu chuẩn về cấp dưỡng để sinh sống (Support test).

III. Tín Thuế Trả Cho Người Trông Con hay Săn Sóc Cha Mẹ Già
Nếu bạn phải trả tiền cho người giúp trông con nhỏ hoặc cha mẹ già để có thể tiếp tục đi làm hay tìm việc làm, bạn có thể khai để được trừ thuế khi yêu cầu nhận tín thuế cho các phí tổn săn sóc con hay người thân sống phụ thuộc vào bạn. Bạn cũng có thể khai nhận loại tín thuế này nếu bạn trả tiền thuê người chăm sóc con nhỏ còn dưới 13 ruổi, hoặc vợ/chồng hay người sống phụ thuộc vào bạn bị bệnh nặng không thể tự chăm sóc được. Bệnh nặng thường bao gồm bệnh về thể chất và tâm thần.

Tín thuế trả cho người trông con và chăm sóc người thân sống phụ thuộc vào người thọ thuế là khoản tiền được tính trên tỉ lệ các chi phí người thọ thuế phải trả có liên quan đến công việc làm. Tuỳ theo tổng lợi tức của người thọ thuế, tỉ lệ này có thể lên đến 35% tổng các chi phí người thọ thuế phải trả cho cơ quan hay người giúp chăm sóc thân nhân trong thời gian làm việc.

Cho năm thuế 2005, bạn có thể khai các chi phí chăm sóc mỗi đứa con hay người phụ thuộc số tiền lên đến $3,000, hay $6,000 cho hai hay nhiều hơn hai người thân sống phụ thuộc vào bạn. Các mức phí tổn được khai để trừ thuế này sẽ giảm đi khi bạn nhận được phúc lợi của cơ quan nơi bạn làm việc giúp trả các chi phí trông con và săn sóc người thân trong thời gian bạn làm việc.

Để có thể khai nhận tín thuế trả cho các chi phí trông con và cha mẹ già yếu bạn phải hội đủ một số các điều kiện sau đây:

Lợi tức: Bạn phải là người đi làm lĩnh lương công nhật, lương tháng, lương năm, hay nhận được tiền tips; hoặc một khoản tiền thù lao phải đóng thuế do chủ nhân trả cho nhân viên; hoặc bạn có lợi nhuận từ công việc kinh doanh riêng của mình (trường hợp bạn là một self-employed).

Người nhận các khoản tiền thù lao: Bạn phải là người trả các phí tổn chăm sóc thân nhân của mình và người nhận các khoản thù lao này không phải là người sống phụ thuộc vào bạn; bạn không thể trả tiền và khai để trừ thuế trên số tiền bạn trả cho người bạn khai là người sống phụ thuộc vào bạn trên hồ sơ thuế. Chẳng hạn, bạn không thể vừa khai cha/mẹ mình là người sống phụ thuộc lại vừa khai họ là người nhận các khoản lao: Bạn phải là người trả các phí tổn chăm sóc thân nhân của mình và người nhận các khoản thù lao này không phải là người sống phụ thuộc vào bạn; bạn không thể trả tiền và khai để trừ thuế trên số tiền bạn trả cho người bạn khai là người sống phụ thuộc vào bạn trên hồ sơ thuế. Chẳng hạn, bạn không thể vừa khai cha/mẹ mình là người sống phụ thuộc lại vừa khai họ là người nhận các khoản tiền trông con cho bạn trong thời gian bạn đi làm. Bạn cũng không thể khai đề trừ thuế số tiền bạn trả cho đứa con còn dưới 19 tuổi của bạn như thù lao trả cho người trông con hay người sống phụ thuộc. Ví dụ: Trả tiền cho con gái 18 tuổi để chăm sóc chồng bạn bị bệnh nặng.

•Cương vị hôn nhân: Cương vị cá nhân trên hồ sơ thuế của bạn phải là người độc thân, người chủ gia đình, người goá bụa có con nhỏ đủ tiêu chuẩn, hoặc người kết hôn khai chung hồ sơ thuế với vợ hay chồng.

Việc chăm sóc: Việc chăm sóc phải dành cho một hay nhiều người thân đủ tiêu chuẩn là người sống phụ thuộc vào bạn, hay chồng/vợ của bạn, nhưng các chi phí được khai để tính tín thuế không thể nhiều hơn $3,000/người hay $6,000/cho 2 hay nhiều hơn 2 người.

Sống chung nhà: Người đủ tiêu chuẩn để bạn có thể khai nhận tín thuế chăm sóc họ khi họ bị bệnh phải sống chung nhà với bạn nhiều hơn 6 tháng của năm 2005, là năm bạn khai để nhận tín thuế.

Một số các giới hạn về số tiền bạn có thể nhận được từ tín thuế dành cho các chi phí trông con và chăm sóc thân nhân bị đau bệnh có thể áp dụng khi bạn nhận được phụ cấp chăm sóc thân nhân do cơ quan nơi bạn làm việc cung cấp để bạn tiếp tục làm việc.

Nếu bạn thuộc trường hợp này, các khoản tiền nhận được sẽ tính dựa trên các quy định khác với các tiêu chuẩn vừa kể.

Để biết thêm các chi tiết về tín thuế giúp trả tiền cho việc chăm sóc con cái, người thân trong thời gian bạn làm việc, xin tham khảo thêm ấn bản 503 (Publication 503 – Child and Dependent Care Expenses).

Các ấn bản của IRS được lưu giữ trên mạng thông tin điện tử qua địa chỉ www.irs.gov, bạn có thể đọc hoặc in các ấn bản này trực tiếp từ mạng Internet.

Bạn cũng có thể yêu cầu IRS gởi các ấn bản và mẫu đơn thuế đến địa chỉ bạn yêu cầu khi gọi số 1-800-829-3676. Để biết thêm thông tin, xin gọi BPSOS số 703-538-2190.

Mạch Sống Số 47, tháng 5, 2006







This article comes from Mach Song - Life Stream
http://www.machsong.org

The URL for this story is:
http://www.machsong.org/modules.php?name=News&file=article&sid=781