Honolulu, ngày 22 tháng 6, 2005 – Toà án Liên Bang Hoa Kỳ tại Honolulu xử Ông Kil Soo Lee, cựu chủ hãng may mặc Daewoosa, 40 năm tù về tội đã buôn trên 300 người Việt và người Hoa, ngoài ra còn phải bồi thường 1.8 triệu Mỹ kim cho các nạn nhân.
Cách đây hơn hai năm, ông đã bị kết án về tội âm mưu, tống tiền, rửa tiền và 11 tội buôn người. Tuy nhiên phiên toà đã nhiều lần bị đình hoãn khi luật sư của Ông Lee tuyên bố rằng ông ta không đủ sức khoẻ và sự minh mẫn để hầu toà.
Nữ Chánh Án Susan Oki Mollway cho hay là Bà đã tuyên án tối đa cho các tội buôn người vì các hành vi của Ông Lee hết sức “kinh tởm”.
Một số nạn nhân định cư ở Honolulu được toà án mời phát biểu trước khi tuyên án. Họ tỏ ra hết sức bức xúc và bật khóc khi nói lên cảm nghĩ của họ. Ngoài ra toà án sắp xếp cho 9 nạn nhân đã hồi hương về Việt Nam theo dõi phiên toà qua điện thoại có người thông dịch.
Trong lịch sử Hoa Kỳ đây là vụ buôn bán người lớn nhất do chính phủ liên bang truy tố.
Hai hôm trước buổi tuyên án, tại buổi điều trần trước Hạ Viện TS Nguyễn Đình Thắng, Giám Đốc Điều Hành của UBCNVB, kêu gọi Quốc Hội và Tổng Thống Bush đòi Thủ Tướng Phan Văn Khải trả 3.5 triệu Mỹ kim bồi thường cho các nạn nhân.
Tháng 4 năm 2002, trong vụ xử hộ sự, Toà Thượng Thẩm của American Samoa phán quyết là Ông Lee cùng với hai công ty của chính phủ Việt Nam phải liên đới bồi thường 3.5 triệu Mỹ kim cho 321 nạn nhân mà đa phần là người Việt. Vì Ông Lee đã phá sản, Việt Nam phải trả toàn bộ số tiền bồi thường.
Cam Bốt và Thái Lan. Khởi đầu năm 2006, Uỷ Ban sẽ đẩy mạnh cuộc vận động nhắm vào số dân biểu có ảnh hưởng lớn đến tiến trình biểu quyết đạo luật.
Theo ước lượng của Uỷ ban, chi phí cho cuộc vận động này sẽ lên đến 80 ngàn Mỹ kim trong vòng 18 tháng. Hiện nay ngân sách do đóng góp của các con lai còn tồn quỹ là 7 ngàn Mỹ kim. Ngân sách này chỉ đủ trang trải cho một phối hợp viên bán thời gian trong vòng ba tháng. UBCNVB đã phát động cuộc gây quỹ trên toàn quốc cho công việc này.
Nhằm chuẩn bị cho cuộc vận động, UBCNVB đang thu thập danh sách của các con lai ở khắp Hoa Kỳ. Để ghi danh, xin liên lạc cô Liên Hoa, điện thoại: 703-538-2190. Tác giả của dự luật quốc tịch cho con lai, Bà Lofgren, thuộc Đảng Dân Chủ và đại diện cho vùng Santa Clara, Bắc California.
Từ năm 1999 UBCNVB đã hỗ trợ cho số đương đơn người Việt trong vụ kiện này. Năm 2001, với Đạo Luật Bảo Vệ Nạn Nhân Buôn Người do Dân Biểu Christopher Smith (Cộng Hoà, New Jersey) đưa ra, chính quyền Liên Bang đã đóng cửa hãng Daewoosa Samoa, giải cứu cho các nạn nhân và bắt ông Lee.
Hưởng ứng lời kêu gọi của UBCNVB, cộng đồng người Việt ở Hoa Kỳ đã góp công góp của để đưa gần 200 nạn nhân ra khỏi American Samoa và định cư họ ở rải rác khắp Hoa Kỳ.
Sau đó các luật sư của UBCNVB đã điều hợp hàng chục tổ chức luật pháp và văn phòng luật sư người Mỹø để giúp các nạn nhân Việt và Hoa lập hồ sơ xin định cư vĩnh viễn và đưa thân nhân từ Việt Nam sang. Đến nay hầu hết các nạn nhân này đã đoàn tụ với gia đình.
Mạch Sống Số 37, tháng 7, 2005
