Tổ Chức Và Phát Triển Cộng Đồng
Date: Sunday, October 18 @ 23:53:06 EDT
Topic: Quan Điểm


Để Tổ Chức Có Hiệu Quả

Ts. Nguyễn Đình Thắng

 

Chức năng của một tổ chức là giúp cho các thành viên đạt hiệu năng và hiệu quả cao hơn so với hoạt động riêng rẽ. Muốn vậy, tổ chức phải bảo đảm sự hài hoà giữa mọi thành viên trong cả suy nghĩ lẫn cách hành xử. Một hợp tác đầy mâu thuẫn và va chạm sẽ giảm thay vì tăng hiệu năng.

 

Muốn tránh điều này thì sự tập hợp phải dựa trên các giá trị nhân bản và giá trị chiến lược.

 

Giá trị nhân bản, còn gọi là giá trị lõi (core values), mang tính bất di bất dịch, làm nền tảng cho sự tập hợp. Nó là căn bản cho mọi quyết định tập thể về chính sách và được thể hiện rõ ràng nhất khi có sự đụng chạm đến quyền lợi của tổ chức; lúc ấy tổ chức có giá trị nhân bản thực sự sẽ bảo vệ giá trị bằng mọi giá dù có bất lợi cho mình, và sẽ không bao giờ làm gì trái với giá trị dù có lợi đến đâu.



Như một ví dụ, ngay sau trận bão Katrina, công ty Nike ngỏ ý tài trợ 30 ngàn Mỹ kim cho BPSOS (Uỷ Ban Cứu Người Vượt Biển) để cứu trợ nạn nhân bão lụt. Lúc ấy tuy rất cần tài chánh, chúng tôi quyết định không nhận khoản tài trợ này sau khi phát hiện là công ty Nike ngược đãi công nhân ở Việt Nam; tuyệt đối tôn trọng nhân phẩm là một trong hai giá trị lõi của BPSOS.

 

Để bảo đảm rằng mọi người hiểu rõ trước khi hợp tác, BPSOS bộc lộ giá trị lõi ngay trong phát biểu về sứ mạng của mình: tự do và nhân phẩm. Hai giá trị nhân bản này làm kim chỉ nam cho mọi quyết định về chính sách và chương trình hoạt động, từ việc bảo vệ thuyền nhân, tranh đấu cho quyền tị nạn, vận động cho tự do tôn giáo, bài trừ nạn buôn người, đến phát triển cộng đồng để tự lực, giúp tái lập đời sốngsau bão lụt, v.v. Đối với một tổ chức, đánh mất giá trị lõi nghĩa là đánh mất bản sắc.

 

Cùng giá trị lõi không đồng nghĩa với suy nghĩ rập khuôn. Ngược lại, giá trị lõi cho phép các thành viên của tổ chức mở rộng tầm suy nghĩ và khai phá những tư tưởng mới lạ mà vẫn tránh được sự mâu thuẫn kịch liệt: những dị biệt, nếu có, đều được hoá giải trên căn bản của những giá trị nhân bản được chia sẻ bới mọi người trong cùng tổ chức.

 

Khi thực hiện chính sách, một tổ chức muốn có hiệu năng cao thì cần tạo được sự hài hoà trong cách hành xử của các thành viên. Sự hài hoà này được thiết định qua các giá trị chiến lược (strategic values). Chẳng hạn, trong giai đoạn phôi thai của tổ chức, giá trị chiến lược có thể là “chậm nhưng chắc”; ở giai đoạn tương đối phát triển, giá trị chiến lược có thể đổi thành “phẩm hơn lượng”. Các giá trị chiến lược của BPSOS trong giai đoạn hiện nay là: xuất sắc, lãnh đạo, học hỏi, và trách nhiệm. Mọi thành viên đều phải thể hiện những giá trị này qua từng hoạt đồng hàng ngày của mình.

 

Ngày xưa cụ Khổng đưa ra Ngũ Thường với mục đích đem lại ổn định cho một xã hội đang loan lạc, trong đó Nhân và Nghĩa chính là giá trị nhân bản; còn Lễ, Trí và Tín là các giá trị chiến lược.

 

Điểm quan trọng là giá trị chiến lược, dù có thay đổi theo thời gian, không được phản lại giá trị lõi. Khi đề ra khẩu hiệu “Độc Lập, Tự Do, Hạnh Phúc”, Ông Hồ Chí Minh đặt Độc Lập lên hàng đầu, trong khi Độc Lập chỉ là giá trị chiến lược, còn Tự Do và Hạnh Phúc mới là giá trị nhân bản thì lại đi sau. Vì vậy mà đảng cộng sản Việt Nam đã từng nhân danh độc lập để vi phạm các giá trị nhân bản là tự do và hạnh phúc; đến khi không cần nó nữa thì họ cũng dẹp luôn độc lập sang một bên. Vì không được xây dựng trên các giá trị nhân bản, đảng Cộng Sản Việt Nam sẵn sàng làm bất kỳ điều gì, dù là trái nhân bản, nhằm bảo vệ độc quyền lãnh đạo. Chính vì vậy mà xã hội dưới sự lãnh đạo của họ trở nên rã rời và rất kém hiệu năng.

 

Chúng ta đều nói đến sức mạnh của sự hợp quần nhằm bảo vệ phúc lợi cho các thành viên trong cộng đồng cũng như mưu cầu một tương lai tốt đẹp cho đồng bào ở Việt Nam. Sự hợp quần chỉ có ý nghĩa khi nó tăng hiệu năng cho những người đến với nhau so với hoạt động riêng rẽ. Đó là điều căn bản cho mọi hoạt động cộng đồng, xã hội, chính trị và đấu tranh.

 

 







This article comes from Mach Song - Life Stream
http://www.machsong.org

The URL for this story is:
http://www.machsong.org/modules.php?name=News&file=article&sid=1721