Nguyễn Ðức Khanh
Chương Trình Phòng Chống HIV
Khác Biệt Giữa HIV và AIDS
HIV/AIDS thường được viết chung và xem như là một chữ có cùng một nghĩa, tuy nhiên HIV và AIDS có hai nghĩa khác nhau.
HIV là chữ viết tắt của Human Immunodeficiency Virus, tạm dịch là Siêu-vi Suy Thoái Miễn Nhiễm Ở Người, đây là loại siêu-vi khuẩn gây ra tình trạng liệt kháng trong cơ thể và có thể dẫn đến bệnh AIDS. Nếu bạn bị nhiễm siêu-vi HIV, kết quả xét nghiệm HIV của bạn sẽ là dương tính (HIV positive). Nghĩa là siêu-vi HIV đã xâm nhập vào máu của bạn. Hiện nay chưa có cách chữa trị HIV, và siêu-vi khuẩn này sẽ luôn luôn tồn tại và sinh trưởng trong máu của bạn. Tuy nhiên, điều quan trọng cần nhớ là nhiều người sau khi bị nhiễm HIV vẫn cảm thấy khoẻ mạnh, diện mạo vẫn bình thường.
1. HIV ở trong máu
2 & 3. Siêu-vi khuẩn bám vào và chui vào bên trong tế bào CD 4-T
4. Siêu-vi khuẩn thả ra thông tin sinh sản vào bên trong tế bào
5. Tiến trình đặc biệt giúp thông tin sinh sản này trở thành một phần của tế bào CD 4-T
6. Tế bào CD 4-T bây giờ bị nhiễm HIV
7. Siêu-vi khuẩn bắt đầu sinh sôi nảy nở
8. Cuối cùng tế bào vỡ tung. Hàng ngàn con siêu-vi khuẩn mới thải ra bên trong đường máu. Siêu-vi khuẩn mới tiếp tục đi gây nhiễm các tế bào CD 4-T khác.
AIDS là chữ viết tắt của Acquired Immune Deficiency Syndrome - Hội Chứng Liệt Kháng Thể. AIDS không chỉ một chứng bệnh cụ thể nào, nó chỉ một nhóm bệnh hỗn hợp gồm nhiều chứng bệnh phát triển do cơ thể không còn đủ sức chống chọi lại bệnh tật như lúc bình thường.
Một khi đã xâm nhập vào máu, siêu-vi HIV tấn công và tiêu diệt hệ thống miễn nhiễm (còn gọi là hệ thống phòng chống bệnh tật) của cơ thể. Qua một thời gian (thường là nhiều năm), hệ thống miễn nhiễm sẽ trở nên yếu kém. Chỉ khi người bị nhiễm HIV mắc phải nhiều chứng bệnh thì mới được xem là bị bệnh AIDS.
Cần nói thêm rằng HIV là một loại siêu-vi khuẩn có thể lây lan từ người này sang người khác qua những chất lỏng trong cơ thể như: máu, tinh dịch, âm dịch, và sữa mẹ. AIDS là chứng bệnh phát triển qua một thời kỳ sau khi đã bị nhiễm HIV. Bạn không thể bị lây AIDS hoặc truyền bệnh AIDS cho người khác, nhưng bạn có thể lây truyền HIV. Nếu kết quả xét nghiệm HIV của bạn là dương tính (positive), nghĩa là bạn đã bị nhiễm siêu-vi HIV. Ðiều này không có nghĩa là bạn mắc bệnh AIDS. Nhiều cách chữa trị hiện nay không thể chữa khỏi HIV, nhưng có thể làm chậm lại sự phát triển AIDS trong nhiều năm.
HIV Ảnh Hưởng Ðến Hệ Miễn Nhiễm Như Thế Nào?
Siêu-vi khuẩn là những sinh vật cực nhỏ có khả năng xâm nhập vào cơ thể và gây bệnh. Chúng được lây truyền từ người này sang người khác qua nhiều đường và gây nên nhiều thứ bệnh khác nhau. Thí dụ, những chứng bệnh như cảm cúm, ban, ghẻ lở và bệnh tê liệt là do siêu vi-khuẩn gây ra.
Cảm cúm và bệnh ban lây qua không khí, bệnh lở loét truyền nhiễm khi tiếp xúc với da thịt, và bệnh tê liệt truyền nhiễm từ nước nhiễm độc. HIV chỉ lây trực tiếp qua những chất lỏng trong cơ thể như máu, tinh dịch, âm dịch, và sữa mẹ. Sau đó thì siêu vi-khuẩn gây bệnh tật qua việc tấn công và phá hoại hệ thống miễn nhiễm của cơ thể.
Hệ thống miễn nhiễm của cơ thể bảo vệ bạn khỏi bệnh tật. Hệ thống này gồm một tổng hợp tế bào nhiều loại hoạt động chung với nhau để nhận diện và tiêu diệt vi khuẩn, vi trùng và những ký sinh trùng khác.
Bạn sẽ biết mình có nhiễm HIV hay không sau khi thử nghiệm máu, được gọi là HIV antibiody test. Loại thử nghiệm này tìm thấy thứ chất đạm gọi là kháng thể (antibodies) trong máu của bạn. Hệ thống miễn nhiễm trong cơ thể bạn tiết ra kháng thể này để chống chọi với siêu vi HIV.
Những tếâ bào CD4 (tạm gọi là tế bào lính, có khi còn được gọi là tế bào T4 hoặc T-helper) điều động hệ thống miễn nhiễm trong cơ thể để đương đầu với căn bệnh. Khi HIV xâm nhập vào máu, siêu vi-khuẩn tìm kiếm những tế bào lính này và kế đến là:
1. Chui vào bên trong những tế bào lính ẩn núp và tự sinh sôi nẩy nở thêm.
2. Những tế bào lính bị chiếm đóng này bị vỡ toang khiến cho những siêu vi-khuẩn mới sinh sôi lan tràn trong máu. Những siêu vi-khuẩn mới này lại tìm kiếm những tế bào lính khác và lặp lại một cách không ngừng nghỉ tiến trình trên.
3. Những tế bào lính lành mạnh còn lại phản ứng bằng cách tìm ra những tế bào lính đã bị siêu vi-khuẩn HIV chiếm đóng và tiêu diệt chúng đi. Qua một thời gian, rất nhiều tế bào lính CD4 bị tiêu diệt và kết quả là hệ thống miễn nhiễm của cơ thể không còn đủ sức để chống chọi với bệnh tật nữa.
Chương trình CAP-HIV/AIDS được tài trợ bởi Office of Minority Health (Trung Tâm Sức Khoẻ Cho Người Thiểu Số).
[Nguyệt San Mạch Sống thuộc hệ thống truyền thông của Uỷ Ban Cứu Người Vượt Biển: http://www.machsong.org.]
