Cách đây gần ba thập niên Uỷ Ban Cứu Người Vượt Biển ra đời giữa một thử thách lớn: bảo vệ thuyền nhân trên Biển Đông trước nạn hải tặc ngày càng hoành hành. Lúc ấy cộng đồng người Việt còn non yếu. Mới chân ướt chân ráo đến Hoa Kỳ, mọi người chưa kịp hoàn hồn, đời sống kinh tế hãy còn chật vật, nhưng cộng đồng Việt đã hưởng ứng kế hoạch liều lĩnh của UBCNVB: Vớt Người Biển Đông. Trong mười năm sau đó các chuyến tàu đã vớt trên 3,300 thuyền nhân và đưa họ đến bến bờ bình an.

Với sự hậu thuẫn của cộng đồng người Việt ở khắp nơi, UBCNVB thành lập dự án LAVAS (Legal Assistance for Vietnamese Asylum Seekers), mở văn phòng trợ giúp pháp lý ở Phi Luật Tân và rồi Hồng Kông. Các hồ sơ thu thập được làm nền móng cho cuộc vận động Quốc Hội Hoa Kỳ can thiệp, mà kết quả là trên 18,000 thuyền nhân được đưa vào Hoa Kỳ định cư sau khi bị hồi hương.

Vấn nạn thuyền nhân vừa được giải quyết thì đạo luật cải tổ di dân và trợ cấp xã hội năm 1996 đe doạ đến an sinh của hàng trăm ngàn người Việt ở Hoa Kỳ. UBCNVB quyết định phát huy nội lực cho cộng đồng để tự giúp.

Mười năm qua, UBCNVB hỗ trợ cho trên 50 tổ chức tương trợ, chùa, nhà thờ, hội thánh thiết lập các chưong trình phục vụ đồng hương, và gây quỹ trên 2 triệu Mỹ kim cho các tổ chức này. Một số tổ chức, khi tương đối vững chãi, đang hướng dẫn cho những tổ chức khác đi lên.

Cuối năm 2005, bão Katrina và rồi bão Rita reo rắc lầm than cho hơn 40 ngàn đồng bào ở miền duyên hải Đông Nam Hoa Kỳ. Nhờ vào mạng lưới các văn phòng chi nhánh, các tổ chức bạn cộng sự, các nhà hảo tâm, UBCNVB đã huy động được tài chánh và nhân sự để khẩn cấp cứu trợ cho đồng bào nạn nhân bão lụt. Đến nay, UBCNVB đã giúp được 4 ngàn gia đình, khoảng 15,000 đồng bào, phục hồi đời sống. UBCNVB đem lại được $16.5M cho các gia đình này, giúp nơi ăn chốn ở cho 850 gia đình, tìm việc cho gần 300 người, và giúp đưa nhiều chục tàu đánh cá ra khơi.

Trong mười năm qua, chúng tôi cố gắng xây dựng một con thuyền vững chắc hơn: một đội ngũ nhân viên trên 80 người; 15 văn phòng từ Đông sang Tây; hệ thống truyền thông, gồm báo chí, truyền thanh và truyền hình, đến với 200 ngàn gia đình; mạng lưới liên kết với trăm tổ chức Việt và Mỹ; 14 chương trình phục vụ 10 ngàn đồng bào mỗi năm, với một số là chương trình kiểu mẫu mang tầm vóc quốc gia.

Chúng tôi đã thử nghiệm con thuyền bằng những chuyến đi ngắn nhưng đầy ý nghĩa: can thiệp mở lại chương trình HO và hỗ trợ cho hàng ngàn cựu tù nhân cải tạo trong tiến trình phỏng vấn định cư, giải cứu trên 200 nạn nhân buôn người ở đảo American Samoa, vận động đạo luật quốc tịch cho người lai Mỹ-Việt, can thiệp cho nhiều trường hợp nạn nhân buôn người ở Mã Lai Á, giải thoát cho một số nạn nhân khỏi sự đàn áp chính trị và tôn giáo ở Việt Nam, vận động đạo luật nhân quyền cho Việt Nam…

Năm 2008 là thời điểm chuẩn bị ra khơi cho những chuyến đi xa. Chúng tôi đang vạch ra hải trình đến những chân trời mới. Chúng tôi đang kiện toàn nhân sự cho thuỷ thủ đoàn. Chúng tôi đang tích luỹ lương thực và nước uống.

Chúng tôi sẽ rất cần sự yểm trợ và cổ võ của những người đồng tâm huyết ở khắp nơi cho… thuyền viễn xứ nhổ neo lên đường.

[Nguyệt San Mạch Sống thuộc hệ thống truyền thông của Uỷ Ban Cứu Người Vượt Biển: http://www.machsong.org.]