Phụ Tá Thứ Trưởng Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ Đặc Trách Về Dân Số, Tị Nạn và Lao Động

“Bất cứ ở nơi nào tự do và nhân phẩm của con người được tôn trọng, nơi đó không có ai phải chạy trốn cả. Bất cứ nơi nào nhân quyền được thừa nhận, nơi đó có nơi trú ẩn cho những nạn nhân bị đàn áp, và công lý dành cho những người bị bóc lột.”

Kelly Ryan

Từ trái: Ô. Nguyễn Quốc Khải, Cô Kelly Ryan, và TS Nguyễn Đình Tháng. (hình BPSOS)

Thật là một vinh dự cho tôi đến đây với quý vị tối hôm nay. Đây cũng là một vinh dự được có mặt với Dân Biểu Chris Smith, người đã bỏ rất nhiều công sức để làm nổi bật những vấn đề nhân quyền khắp nơi trên thế giới.

Tôi rất cảm động về những câu chuyện của những cựu tù nhân cải tạo và những nạn nhân của sự tra tấn còn sống sót. Tôi ca ngợi Uỷ Ban Cứu Người Vượt Biển đang tổ chức hội nghị toàn quốc và những cố gắng để phát triển sự tiếp cận các dịch vụ y tế kể cả bệnh tâm thần, và những dịch vụ yểm trợ khác. Đây là một cố gắng đáng giá để tập họp những người sống sót sự tra tấn và những người cao tuổi hầu nhận biết nhu cầu của họ và, với sự yểm trợ của các học giả, chuyên viên và những tổ chức cung cấp dịch vụ, phát triển một kế hoạch hầu đáp ứng những nhu cầu này.

Thật là một vinh dự được cung cấp dịch vụ cho những người có cuộc sống oai hùng và chịu thiệt hại lớn lao.

Sự đóng góp của tôi vào việc định cư những cựu tù nhân cải tạo trong Chương Trình Định Cư Nhân Đạo (Humanitarian Resettlement Program - HR) được thừa nhận một cách rộng lượng làm tôi cảm kích.

Như quý vị đã biết, Chương Trình Định Cư Nhân Đạo nhận đơn của những công dân Việt-Nam xin được cứu xét cho định cư tại Hoa-Kỳ. Những người này có thể có đủ tiêu chuẩn trong ba loại của Chương Trình Ra Đi Có Trật Tự (Orderly Departure Program – ODP) trước đây.

Chương Trình Định Cư Nhân Đạo một lần nữa dành cơ hội định cư tại Hoa-Kỳ cho những người bị giam giữ trong trại tập trung cải tạo vì lý do họ đã có liên hệ mật thiết với cơ quan hay tổ chức của Hoa-Kỳ trước 30-04-1975 cũng như cựu nhân viên của chính phủ Mỹ, các tổ chức và công ty Hoa Kỳ.

Chương trình được tái lập này nói lên sự tôn trọng lời hứa đối với những người đã sát cánh với Hoa-Kỳ.

Kết quả cho đến nay.

Chúng tôi rất khích lệ đối với kết quả của chương trình. Hiển nhiên là tin tức về chương trình này đã được phổ biến. Chúng tôi đã nhận được hơn 80,000 đơn.Tôi hi vọng rằng tất cả những ai đủ tiêu chuẩn sẽ được thông tin. Chương trình sẽ tiếp tục cho đến 25-06-2008, như vậy chúng tôi muốn chắc chắn rằng bất cứ ai hội đủ tiêu chuẩn sẽ có cơ hội. Đây là một cách để giữ sự cam kết với những người đã sát cánh với Hoa-Kỳ.

Cho đến nay đã có 372 người đã đến Hoa-Kỳ qua chương trình HR. Sở Công Dân và Di Trú Hoa Kỳ đã chấp thuận 120 người khác. Nhóm người này đang chuẩn bị lên đường.

Vào năm 2005, Phòng Dân Số, Tị Nạn và Di Trú (Population, Refugees, and Migration - PRM) đã làm việc với Tổ Chức Di Trú Quốc Tế (International Organization of Migration – IOM) để soạn thảo Chương Trình Hồi Hương, Hội Nhập, và Đoàn Tụ Gia Đình ngõ hầu giúp cho những nạn nhân của nạn buôn người tại Hoa-Kỳ. Chương trình này hỗ trợ những điều khoản về đoàn tụ gia đình của Đạo Luật Bảo Vệ Nạn Nhân Buôn Người và cho phép nạn nhân ngoại quốc được mang những thành viên trong gia đình vào Mỹ.

IOM làm việc với những tổ chức phi chính phủ, những cơ quan thi hành pháp luật, cộng đồng tôn giáo, và những cơ quan Hoa-Kỳ để trợ giúp những nạn nhân đã được nhận biết. Trong một vài trường hợp, IOM trợ giúp những thành viên gia đình trước khi lên đường bao gồm giấy tờ di chuyển, phương tiện chuyên chở, trợ giúp ở phi trường, và bảo vệ trẻ em đơn hành. Dự án này cũng giúp đỡ những nạn nhân trở về quê quán an toàn nếu họ không muốn ở lại Hoa-Kỳ. Quỹ của PRM đã giúp 62 người được đoàn tụ gia đình ở Hoa-Kỳ và năm nạn nhân tình nguyện về nước trong chương trình này. Một số gia đình được đoàn tụ sau khi đã trải qua những kinh nghiệm đau lòng là người Việt-Nam.

Những vấn đề tị nạn và cưỡng bách di trú – nạn buôn người – là môt bộ phận gắn liền của nỗ lực phát triển nhân quyền. Bất cứ ở nơi nào tự do và nhân phẩm của con người được tôn trọng, nơi đó không có ai phải chạy trốn cả. Bất cứ nơi nào nhân quyền được thừa nhận, nơi đó có nơi trú ẩn cho những nạn nhân bị đàn áp, và công lý dành cho những người bị bóc lột.

Tôi sẽ có một vài lời nhận định về tình trạng nhân quyền tại Việt-Nam, và phản ứng của chính phủ Hoa-Kỳ. Tiếp theo tôi sẽ đề cập đến vấn đề tị nạn và tai hoạ của nạn buôn người.

Gần đây báo chí có phổ biến một bức hình làm mọi người phải kinh hoàng. Nó cho thấy sự đối sử đáng khinh bỉ đối với Cha Nguyễn Văn Lý tại phiên toà xét xử ngài. Cha Lý bị kết án tám năm tù vì “tuyên truyền chống lại nhà nước.” Tội của Ngài là thực thi quyền tự do phát biểu ý kiến một cách ôn hoà.

Hoa-Kỳ và những quốc gia khác trong cộng đồng thế giới đã bầy tỏ một cách mạnh mẽ mối quan ngại về trường hợp của Cha Lý với những viên chức cấp cao nhất của chính phủ Việt-Nam và đã đòi hỏi chính phủ Việt-Nam trả tự do cho Cha Lý và những trường hợp tương tự.

Gần đây, tại Bộ Ngoại Giao Hoa-Kỳ, Phụ Tá Bộ Trưởng về Dân Chủ, Nhân Quyền và Lao Động đã chủ toạ cuộc đối thoại 2007 về Nhân Quyền giữa Việt-Nam và Hoa-Kỳ. Chúng tôi đã nhấn mạnh quan tâm của chúng tôi về cách Việt-Nam đối sử đối với những cá nhân bầy tỏ quan điểm chính trị của họ một cách ôn hoà, đặc biệt sự gia tăng hành động gần đây của nhà nước nhằm chống những cá nhân này.

Chúng tôi thừa nhận rằng chính phủ Việt-Nam đã thi hành một số biện pháp cụ thể để cải thiện tự do tôn giáo ở Việt-Nam. Chúng tôi cũng nhấn mạnh rằng nhân quyền và tự do tôn giáo là những lãnh vực hợp tác có ảnh hưởng rộng lớn đối với quan hệ song phương tổng quát giữa hai nước.

Chúng tôi cũng nêu lên trường hợp của một số cá nhân đã bị xách nhiễu, giam giữ, bắt bớ, kết án, hoặc bị cưỡng bức đưa vào bệnh viện tâm thần vì phát biểu quan điểm chính trị của họ một cách ôn hoà.

Tham dự đối thoại có thể hữu ích – nếu Việt-Nam muốn hội nhập vào cộng đồng thế giới, chính phủ sẽ phải tiếp tục tiến bộ.

Chúng tôi sẽ tiếp tục giữ chữ tín đối với những người đã sát cánh với chúng tôi, bằng cách cung cấp nơi lánh nạn và sự yểm trợ, và bằng cách tiếp tục tạo áp lực để đòi hỏi những quyền tự do mà dân tộc Việt-Nam đáng được hưởng.
Đọc tại dạ tiệc gây quỹ của UBCNVB vào ngày 24-05-2007. Nguyễn Quốc Khải phiên dịch.

[Nguyệt San Mạch Sống thuộc hệ thống truyền thông của Uỷ Ban Cứu Người Vượt Biển: http://www.machsong.org.]