Mạch Sống Online
· Truyền Thông Mạch Sống
· Trang Nhà BPSOS
· Chống Nạn Buôn Người


Chuyên Mục

:: HÃY CỨU CỒN DẦU
:: ĐÒI TÀI SẢN
:: NGÀY VẬN ĐỘNG CHO VN

40 Năm Tị Nạn
An Toàn Lao Động
Bạo Hành Gia Đình
Chống Nạn Buôn Người
Chủ Quyền Quốc Gia
Cứu Trợ Thiên Tai
Di Dân & Nhập Tịch
Định Cư Nhân Đạo
Lịch Sử Qua Lời Kể
Mái Ấm Gia Đình
Nhân Quyền
Nhân Vật Trong Tháng
Phát Triển Cộng Đồng
Quan Điểm
Sống Đẹp
Sức Khoẻ
Tài Chánh
Tị Nạn
Thế Hệ Trẻ
Thư Toà Soạn
Tin Cập Nhật
Tin Sinh Hoạt
Tin Trang Nhất
Tin Tức Thời Sự
Truyện Ngắn
TPP
Tuổi Hạc
Tù Nhân Lương Tâm
Tự Do Tôn Giáo
Văn Khố Thuyền Nhân
Xoá Bỏ Tra Tấn

Chức Năng Thông Dụng
· Đọc Theo Chủ Đề
· Đọc Theo Số Báo
· Ghi Danh vào Email List
· Quảng Bá Mạch Sống
· Top 15
· Ý Kiến Độc Giả
· Liên lạc tòa soạn
· Gửi bài cho Mạch Sống
· Phiếu Đóng Góp
· Census 2010
· Tìm kiếm

Ghi Danh Nhận Tin
Ghi Danh Nhận Bản Tin Mạch Sống
Tìm Kiếm


Hit Counter
We received
27812636
page views since June 01, 2005
MS67 - 02/08: Tuổi 13

Mái Ấm Gia Đình

Hoàng Lan Chi

LTS: Chương trình Mái Ấm Gia Đình xin giới thiệu chủ đề "Tuổi 13" do nhà văn Quyên Di và Hoàng Lan Chi biên soạn. Chủ đề rất rộng lớn, Quyên Di và Hoàng Lan Chi chỉ xin bàn luận vài khía cạnh nhỏ trong phạm vi thời lượng cho phép. Chủ đề này được phát thanh trong chương trình Truyền Thanh Mạch Sống của Uỷ Ban Cứu Người Vượt Biển phát từ Hoa Thịnh Đốn trên làn sóng của Đài Việt Nam Hải Ngoại.

LC: Thưa quý vị, người ta thường chia cuộc đời một người làm nhiều thời kỳ theo y khoa hoặc "tuổi" theo văn chương. Nào là tuổi ngọc, tuổi hồng, tuổi lá vàng… Trong chương trình MAGD hôm nay, Quyên Di và Lan Chi xin được chia sẻ với quý vị những kinh nghiệm huớng dẫn tuổi 13. Anh QD, anh thích lứa tuổi nào của con gái nhất?



QD: Chao ơi, ở tuổi nào người con gái cũng có những nét đẹp quyến rũ. Tục ngữ Việt Nam bảo: "Con gái mười bảy bẻ gãy sừng trâu." Thế rồi nào là tuổi cài trâm, nào là tuổi trăng tròn... Thôi, cô Lan Chi cho phép tôi thích tất cả nhé.

LC: Lan Chi thì thích tuổi 13. Có lẽ vì chịu ảnh hưởng bài thơ Tuổi 13 của Nguyên Sa thuở Lan Chi còn là sinh viên. Và hẳn anh cũng nhớ, sau đó bài thơ này được Ngô Thuỵ Miên phổ nhạc và rất nổi tiếng:

Trời hôm ấy mười lăm hay mười tám

Tuổi của nàng, tôi nhớ chỉ mười ba

QD: Vâng, câu thơ dễ thương nên làm cô LC nhớ mãi về tuổi 13. Con số 13 có làm cô e ngại điều gì không?

LC: Không, 13 là chưa đến 15. Tuổi trăng tròn thì rất đẹp, tuổi 13 thì rất khó chịu cho cả cô gái và cha mẹ. Đa số con gái thành thị bắt đầu có kinh nguyệt vào năm 11 cho tới 13. Có kinh tức là buồng trứng bắt đầu hoạt động, cô bé đang dần trở thành người phụ nữ với chức năng cao quý mà Thượng đế chỉ trao gửi cho giới này, đó là duy trì nòi giống. Sự trưởng thành thể xác kéo theo sự thay đổi tâm tính. Cô bé ngoan ngoãn của bố mẹ ngày nào đã bắt đầu có dấu hiệu phản kháng. Anh QD có thấy vậy không?

QD: Có chứ, cô LC. Vợ chồng chúng tôi đã trải qua kinh nghiệm này khi cháu gái đầu lòng bước vào lứa tuổi 13, mà người Mỹ gọi là "teen age". Nghe đến "teen age" thì cha mẹ nào cũng lấy làm... kinh hoàng! Ở lứa tuổi này, nếu các cháu không được hướng dẫn một cách khéo léo và kiên nhẫn, sẽ dễ lạc hướng, buông xuôi, ngông cuồng... rồi đi đến chỗ phá nát cả tương lai. Ngược lại, nếu những cô gái tuổi 13 được cha mẹ và người thân hướng dẫn đúng cách, sẽ trở thành một thiếu nữ, rồi một phụ nữ vẹn toàn, đem lại hạnh phúc cho chính mình và những người chung quanh trong tương lai.

LC: Vâng, tại Uỷ Ban Cứu Người Vượt Biển trước đây cũng được chính phủ tài trợ cho chương trình Teens Wait, nhằm mục đích hướng dẫn các cô gái tuổi teenager. Theo LC nhận xét thì các cô bé thường ngoan ngoãn hơn con trai và siêng năng hơn trong việc phụ giúp cha mẹ. Tuy thế, tuổi 13 với thân thể phát triển làm cô bé cảm thấy ngỡ ngàng, rồi kỳ kinh đến khiến thời gian đầu cô rất khó chịu với đủ thứ. Về tính tình, vì cảm thấy mình lớn nên cô có tâm trạng hoài nghi người lớn bao gồm cha mẹ, thầy cô. Những gì trước kia cô cho là khuôn vàng thước ngọc thì bây giờ cô có tâm trạng chống đối. Các cụ mình gọi tuổi này là tuổi "chướng". Vậy anh QD nghĩ, các bậc cha mẹ nên có thái độ ra sao khi con gái chuớng ở tuổi 13?

QD: Thật ra, "cha mẹ sinh con, trời sinh tính," không phải bất cứ cô bé tuổi 13 nào cũng có những tính tình, hành động và phản ứng giống nhau. Nhưng đại để, giống như cô LC vừa trình bày, sự phát triển thể xác kéo theo sự biến đổi tâm tình và suy nghĩ. Dựa vào nét chung đó, tôi thiết nghĩ bậc cha mẹ nên tỏ thái độ thông cảm, tôn trọng, kiên nhẫn, và nhất là yêu thương con cái đang trong lứa tuổi khó khăn này.

- Thông cảm, vì các cô gái tuổi 13 có những lời nói, hành động có thể nói là khó ưa, khó chấp nhận. Cha mẹ, vì biết con mình đang trải qua một giai đoạn đổi mới và khó khăn trong đời sống, nên thông cảm để không quá khe khắt với con.

- Tôn trọng, nghe có vẻ khó chấp nhận đối với chúng ta, những người Á Ðông với nếp sống gia đình, trong đó con cái phải tuyệt đối phục tùng cha mẹ. Nhưng cha mẹ cần tôn trọng con cái, như một nhân vị; tôn trọng ý kiến của con cái, khi đó là những ý kiến đúng; tôn trọng thì giờ, đời sống riêng của con cái với một giới hạn chấp nhận được.

- Kiên nhẫn, vì khi đang ở giái đoạn này, cô bé tuổi 13 không dễ chấp nhận lời khuyên của cha mẹ trong một chốc một lát, mặc dù đó là những lời khuyên thật xác đáng. Nhiều khi bực mình, tức giận, nhưng cha mẹ không nên nóng nảy, mà ngược lại, hãy tự chế, và tìm một dịp khác để nhắc lại lời khuyên dạy này, có thể với một cách nói khác hay một hình thức khác.

- Yêu thương, vì hơn lúc nào hết, các cô bé tuổi 13 cần được yêu thương để vượt qua giai đoan khó khăn này một cách êm đẹp. Rất nhiều cô bé tuổi 13 cảm thấy rằng không một ai hiểu mình, không một ai yêu thương mình thật sự. Yêu thương được thể hiện qua nhiều cách: chấp nhận, chăm sóc, an ủi, tha thứ, v.v.

LC: Chà, nghe anh QD kể một lô nghĩa vụ của cha mẹ đối với cô gái 13 làm LC trộm nghĩ, dám có kẻ thấy vậy sẽ nhủ thầm "Thôi, thôi ở một mình cho khoẻ. Coi bộ đẻ con... phiền phức quá!" Nhưng thực ra chúng ta phải nghĩ rằng có gia đình rồi sinh con là lẽ tạo hoá. Vả lại một danh nhân Pháp, duờng như Albert Camus có nói: "Hạnh phúc chỉ có giá trị khi có sự hiện diện của đau khổ." Vì vậy có vất vả vì con, giống như vất vả khi trồng cây thì sẽ có kết quả là trái đẹp. Trở lại vấn đề, ở tuổi này, ngoài tính chướng, các em gái còn mang tâm trạng buồn, hay tủi thân. Buồn vô cớ theo kiểu:

Hôm nay trời nhẹ lên cao

Tôi buồn không hiểu vì sao tôi buồn

À, tuổi này mơ mộng lắm nên xao lãng học hành để tập làm thi sĩ! Vậy theo anh QD, chúng ta phải làm gì khi thấy con gái bỗng ngồi bên cửa sổ ngắm mây bay, và chúng ta nên có thái độ ra sao nếu cô bé đưa khoe bài thơ tình tưởng tượng đầu đời?

QD: Thưa, chớ có ngạc nhiên đến độ nhảy dựng lên khi thấy "con nhãi" ngồi thẫn thờ bên khung cửa hay tự dưng biết... làm thơ, mà lại là thơ tình. Hãy khích lệ, khen ngợi, tuỳ trường hợp. Nhưng cuối cùng vẫn quay trở về vời lời khuyên bảo nhẹ nhàng, chẳng hạn: "Mẹ (hay bố) hãnh diện vì con giỏi quá! Con biết làm thơ. Hồi mẹ (hay bố) bằng tuổi con, chưa biết làm thơ đâu. Nhưng mẹ (hay bố) sẽ hãnh diện hơn nữa, nếu con vừa giỏi làm thơ, vừa học giỏi trong lớp..." Rồi hỏi tiếp: "Tuần này con có được điểm A nào không nhỉ? Con dư sức lấy điểm A, nếu con muốn." Khi cô gái tuổi 13 bắt đầu mơ mộng, làm thơ, mà lại đem bài thơ ra chia sẻ với bố mẹ thì bố mẹ nên mừng, vì cô con gái ấy còn tin tưởng nơi bố mẹ. Ðiều quan trọng nhất là đừng bao giờ bố mẹ đem những giây phút mơ mộng, những bài thơ tình đầu đời của con gái ra chế giễu, đùa cợt. Cô bé sẽ bị tổn thương, đi đến chỗ hoặc là mặc cảm, hoặc là giận dữ, và rồi hết còn tin tưởng để mà chia sẻ tâm tình với cha mẹ nữa.

LC: Anh biết không, thuở 13 à không thuở lên chín, Lan Chi có làm một bài thơ hết sức bất hủ mà Lan Chi còn nhớ đến tận bây giờ.

Một mùa thu - Bán cái lu - Được đồng xu - Thích bỏ bu!

Đấy, chưa chi đã vu vạ cho LC yêu sớm!

QD: Giời ạ, bất hủ thật đấy. Kiểu này thì tác giả của "Em không nghe mùa thu-Lá thu rơi xào xạc-con nai vàng ngơ ngác-Đạp trên lá vàng khô" sẽ phải bái LC làm sư phụ!

LC: Chớ sao, khuynh hướng hiện thực mà. Đùa tí cho vui, LC lại phải quẹo về đường xưa lối cũ thôi. Ngoài tính tình tự nhiên chuớng, hay cãi, rồi mơ mộng, vài cô bé ở tuổi này còn có khuynh hướng "vá trời". Cô tưởng như ta đây là nam nhi và mang tâm trạng:

Từ thuở mang gươm đi mở cõi

Nghìn năm thương nhớ đất Thăng Long

Vậy với các cô gái có lý tưởng cao này nhưng làm cha mẹ, chúng ta biết có cô sẽ đi đến cùng và có cô sẽ bỏ cuộc, thì chúng ta làm cách nào để nhận biết con gái mình thuộc loại nào để có lời khuyên cũng như cách hướng dẫn thích đáng?

QD: Khuynh hướng mong muốn hay nghĩ rằng mình làm những việc lớn lao, kinh thiên động địa thường phát sinh nơi con trai, khi các em bước vào tuổi "mới lớn", nhưng có khi cũng phát sinh nơi phái nữ, như cô LC vừa đề cập đến. Truyện huyền thoại xưa cũng kể tích bà Nữ Oa "đội đá vá trời" đấy thôi!

Khi thấy con gái có khuynh hướng này, cha mẹ nên tìm hiểu khả năng và khuynh hướng của con. Có những phụ nữ có những năng khiếu đặc biệt, mà những năng khiếu đó tỏ lộ hay phát triển rất sớm, ngay ở lứa tuổi 13. Với những em đặc biệt này, cha mẹ nên tìm cách liên lạc với nhà trường hay với những chuyên viên giáo dục. Nhà trường hay những vị này sẽ tìm hiẻu về em học sinh này, rồi tuỳ trường hợp giới thiệu em vào những chương trình giáo dục đặc biệt. Trong môi trường giáo dục mới này, em sẽ có cơ hội phát triển năng khiếu theo đúng chiều hướng. Em cũng tránh được cô đơn, vì trong môi trường này, em có những người bạn hiểu em, em chia sẻ được với những người bạn này tư tưởng, suy nghĩ của em, mà ở một môi trường giáo dục bình thường, các bạn khác không hiểu em nghĩ gì, nói gì.

Trường hợp biết rõ là em chỉ có lý tưởng cao nhưng khả năng chỉ bình thường, cha mẹ cũng phải tùy hoàn cảnh, tùy tính nết của từng em mà hướng dẫn, khó có một cách thức chung. Nhiều khi cũng cần phải để em thất bại một đôi lần, chịu một chút đau đớn; sau đó cha mẹ tìm lời an ủi, rồi cho em biết là chu toàn những công việc hằng ngày một cách trọn vẹn, tốt đẹp cũng đã là phi thường rồi. Có thể cho em câu danh ngôn của Rosalie: "Tôi cố gắng làm những việc bình thường để trở nên phi thường."

LC: Vâng, hoàn thiện những điều bình thường thì đã là phi thường rồi. Tóm lại, tuổi 13 vẫn còn là một cô bé nhưng "đòi làm người lớn" nên chúng ta phải cư xử đặc biệt một chút. Phải cảm thông, chia sẻ và cả chịu đựng những cái chướng bất ngờ. Khi vượt qua được cái tuổi ấy, cô gái sẽ trở thành một thiếu nữ 18 xinh đẹp, biết làm dáng. Những cái làm dáng cả cho tâm hồn lẫn thể xác sẽ làm các bậc cha mẹ vui thích. Tuổi mộng mơ của con gái sẽ khiến cặp vợ chồng nhớ lại thuở xưa của mình… Cũng có thể ngày xưa ấy, Bố gặp mẹ năm mẹ 18 và bóng dáng ấy đã thu hồn bố để Bố Mẹ kết thành một cặp và kết quả của cuộc tình ấy là cô gái hôm nay...

QD: LC thật mơ mộng. Vâng, thưa quý vị tuổi 13 với những nét vừa đáng yêu vừa rắc rối. QD và LC vừa gửi đến quý vị chút tự sự nho nhỏ về con gái 13. Hy vọng sẽ được nghe thêm ý kiến từ quý vị và cả các cô gái 13 để chúng ta có thể cùng nhau xây tổ ấm cho con cái đủ hành trang và vào đời bay xa với tất cả tình thương yêu của ChaMẹ.

LC: Chương trình Mái Ấm Gia Đình với chủ đế Tuổi 13 xin thân ái chào tạm biệt. Hẹn gặp lại quý vị trong kỳ tới. Chúc quý vị hạnh phúc và tuổi 13 của con gái chúng ta sẽ vươn mình lên 18 thật tươi xinh sau khi vượt qua những khó khăn của tuổi 13…

[Nguyệt San Mạch Sống thuộc hệ thống truyền thông của Uỷ Ban Cứu Người Vượt Biển: http://www.machsong.org.]

Posted on Tuesday, January 15 @ 12:58:22 EST by ngochuynh
 
Related Links
· More about Mái Ấm Gia Đình
· News by ngochuynh


Most read story about Mái Ấm Gia Đình:
Cha Mẹ Tìm Hiểu Tâm Lý Con Gái Trong Nhà

Article Rating
Average Score: 0
Votes: 0

Please take a second and vote for this article:

Excellent
Very Good
Good
Regular
Bad

Options

 Printer Friendly Printer Friendly

 
Copyright 2005 by MachSong, Inc.
PHP-Nuke 2004 by Francisco Burzi
Mach Song Online.
Publisher: Nguyen Dinh Thang